Program nauczania.

Tematem zajęć jest powstanie i rozwój języka francuskiego w okresie średniowiecza. Oto najważniejsze zagadnienia:

Semestr zimowy

1)      Ewolucja łaciny mówionej, początki języków romańskich. Rzymskie podboje w Galii, kształtowanie się języka romańskiego, inwazje germańskie, Serments de Strasbourg 842 jako najstarsze świadectwo języka romańskiego w dawnej Galii.

2)      Ewolucja łaciny mówionej: rola i miejsce akcentu, zmiany fonetyczne, morfologiczne i leksykalne.

3)      Język starofrancuski (północna i środkowa część Francji, langue d’oïl) od IX do połowy XIV wieku, język południowej Francji (langue d’oc). Odmiany dialektalne obydwu języków, geografia lingwistyczna.

4)      System fonetyczny języka starofrancuskiego (langue d’oïl): ewolucja spontaniczna, ewolucja kontekstowa samogłosek, zmiany artykulacyjne spółgłosek

5)      Związek pisowni z wymową, ślady dawnej wymowy w pisowni współczesnego języka.

Semestr letni

6)      Kategorie gramatyczne języka starofrancuskiego i współczesnej francuszczyzny, różnice i kontynuacja.

7)      Nominalne części mowy: rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, formy fleksyjne i ich stopniowy zanik, ewolucja od form łacińskich do form współczesnego języka. Historyczne uzasadnienie tzw. wyjątków w tworzeniu form rodzaju, liczby, stopnia (przymiotniki) we współczesnej francuszczyźnie.

8)      Czasownik: historyczne wyjaśnienie współczesnej koniugacji (grupy koniugacyjne), formy nieosobowe, formy osobowe czasów i trybów. Podstawowe użycia, różnice wobec współczesnego języka.

9)      Funkcjonowanie systemu czasów w starofrancuskim i we współczesnej francuszczyźnie, kontynuacja i różnice

10)  Wyrazy nieodmienne: przysłówek, przyimek, spójnik, różnice między formami w dawnym i współczesnym języku

11)  . Funkcje składniowe poszczególnych kategorii gramatycznych w zdaniu. Szyk zdania prostego, podstawowe formy parataksy i hipotaksy, różnice w stosunku do składni współczesnej

12)  W trakcie omawiania poszczególnych grup zagadnień: analiza wybranych fragmentów tekstów starofrancuskich pod kątem fonetycznym i morfosyntaktycznym, przekład na język współczesny i na język polski, praca ze słownikiem etymologicznym i ze słownikiem języka starofrancuskiego (patrz bibliografia).

Metody i formy oceny pracy studenta (kryteria zaliczenia)

            Ciągła kontrola w czasie ćwiczeń (obecność obowiązkowa), co najmniej jeden sprawdzian w trakcie semestru, pisemny test na zaliczenie każdego semestru, złożony z fragmentu do tłumaczenia i kilku pytań gramatycznych. Egzamin po semestrze letnim: test pisemny, złożony z fragmentu do tłumaczenia i pytań gramatycznych z całości materiału.

Efekty kształcenia

Student powinien:

1)      posiadać kompetencje korzystania ze specjalistycznych publikacji, zwłaszcza słowników, dla wyjaśnienia wyrażeń/ struktur archaicznych,

2)      umieć usytuować te struktury w systemie języka,

3)     być w stanie przetłumaczyć tekst starofrancuski na współczesną francuszczyznę i na język polski z zachowaniem odpowiedniej stylistyki,

4)     umieć posługiwać się zdobytą wiedzą o języku starofrancuskim w czytaniu ze zrozumieniem tekstów dawnej literatury francuskiej,

5)     posiadać umiejętność wykorzystania znajomości starofrancuskiego do pracy redakcyjnej (przypisy, objaśnienia, korekta).